۱. معرفی و هدف آزمون
این ابزار، نسخه آنلاین و پیشرفته پرسشنامه پیوند والدینی پارکر (Parker’s Parental Bonding Instrument – PBI) است. این یک آزمون روانشناختی معتبر است که به صورت گذشتهنگر عمل میکند؛ یعنی از شما میخواهد تا خاطرات خود از رفتار والدینتان را در ۱۶ سال اول زندگی به یاد بیاورید و بر اساس آن به سوالات پاسخ دهید.
نکته کلیدی: این آزمون نظر یا نیت واقعی والدین شما را نمیسنجد، بلکه برداشت، خاطره و احساس شما از رفتار آنها را ارزیابی میکند. این برداشت ذهنی است که شخصیت، سلامت روان و کیفیت روابط شما را در بزرگسالی تحت تأثیر قرار میدهد.
۲. شیوه اجرا
- چه کسی پاسخ میدهد؟ حتماً باید خود شما (فرزند) به سوالات پاسخ دهید، نه پدر یا مادرتان.
- مراحل آزمون:
- ابتدا اطلاعات اولیه خود را وارد میکنید.
- سپس به ۲۵ سوال استاندارد، یک بار برای مادر پاسخ میدهید.
- در مرحله بعد، همان ۲۵ سوال را برای پدر پاسخ میدهید.
- نمرهگذاری و تحلیل: هر پاسخ شما یک نمره عددی (از ۰ تا ۳) دارد. سیستم به صورت خودکار نمرات شما را در دو مقیاس اصلی برای هر والد محاسبه میکند:
- نمره مراقبت (Care): میزان محبت، گرمی و حمایت درک شده.
- نمره کنترل (Overprotection): میزان کنترلگری و جلوگیری از استقلال. سپس این نمرات با نقاط برش بالینی مقایسه شده و سبک فرزندپروری مشخص میشود.
۳. چهار سبک فرزندپروری (نتایج آزمون)
خروجی نهایی آزمون، مشخص کردن سبک والدینی مادر و پدر شما در یکی از چهار دسته زیر است:
- فرزندپروری مطلوب (Optimal Parenting): (محبت بالا – کنترل پایین)
- والدینی که هم حمایتگر و مهربان بودهاند و هم به استقلال فرزندشان احترام گذاشتهاند. این بهترین حالت پیوند است.
- محدودکننده مهربان (Affectionate Constraint): (محبت بالا – کنترل بالا)
- والدینی که بسیار مهربان بودهاند اما به دلیل اضطراب خود، بیش از حد از فرزندشان مراقبت و او را کنترل کردهاند. (عشق خفهکننده)
- کنترل بیعاطفه (Affectionless Control): (محبت پایین – کنترل بالا)
- والدینی که از نظر عاطفی سرد و بیتوجه بوده و همزمان به شدت کنترلگر و سختگیر بودهاند. این سبک بیشترین آسیب را به همراه دارد.
- فرزندپروری مسامحهکارانه (Neglectful Parenting): (محبت پایین – کنترل پایین)
- والدینی که نه محبت و توجهی داشتهاند و نه نظارت و کنترلی. فرزند در این حالت احساس رهاشدگی و بیاهمیتی میکند.